Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska podpisała z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej umowę o dofinansowanie projektu Opracowanie zasad kontroli i zwalczania inwazyjnych gatunków obcych wraz z przeprowadzeniem pilotażowych działań i edukacją społeczną. Koszt jego realizacji wynosi 20 mln zł, z czego 17 mln (85 %) to dofinansowanie z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowiska. Projekt będzie realizowany do 30 czerwca 2021 r.

Celem projektu jest określenie stopnia inwazyjności gatunków obcych w Polsce oraz wskazanie gatunków najbardziej zagrażających rodzimej przyrodzie, a także opracowanie dla nich metodyk zwalczania lub kontroli. W ramach projektu zostaną wykonane m.in. następujące działania:

• analiza wszystkich dróg rozprzestrzeniania się inwazyjnych gatunków obcych z określeniem dróg priorytetowych oraz planów działań do wdrożenia;
• wykonanie opracowań na temat metod zwalczania lub kontroli najbardziej inwazyjnych gatunków obcych (minimum 10 gatunków), które stwarzają zagrożenie dla rodzimej przyrody, a nierzadko również dla gospodarki i zdrowia człowieka;
• przetestowane zasad kontroli i zwalczania gatunków inwazyjnych w ramach działań pilotażowych.

Ważne jest również podniesienie poziomu świadomości społeczeństwa na temat zagrożeń jakie stwarzają inwazyjne gatunki obce dla człowieka, środowiska naturalnego i gospodarki, sposobów walki z nimi oraz możliwych dróg ich wprowadzania. Dlatego projekt zakłada realizację działań informacyjno-edukacyjnych na temat inwazji gatunków obcych i korzyściach z ograniczenia ich rozprzestrzeniania. Będą one kierowane do społeczeństwa oraz podmiotów, które będą w przyszłości wdrażały opracowane zasady, czyli samorządów, zarządców obszarów chronionych czy zarządców nieruchomości.

Obecnie w przestrzeni publicznej brakuje wytycznych, które wskazywałyby najbardziej efektywne kosztowo i ekologicznie metody zwalczania inwazyjnych gatunków obcych. Dzięki realizacji projektu wiedza o tym, jakie działania należy podjąć w celu usuwania gatunków inwazyjnych zostanie rozpowszechniona wśród zainteresowanych podmiotów. Dodatkowo informacje i opracowania zgromadzone w ramach projektu będą mogły być wykorzystywane do przygotowywania i wdrażania projektów dotyczących kontroli lub zwalczania wybranych gatunków inwazyjnych na poziomie regionalnym i lokalnym.

Zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1143/2014 z 22 października 2014 r. w sprawie działań zapobiegawczych i zaradczych w odniesieniu do wprowadzania i rozprzestrzeniania inwazyjnych gatunków obcych państwa członkowskie Unii Europejskiej są zobowiązane m. in. do:

• przeprowadzenia analizy dróg niezamierzonego wprowadzania lub rozprzestrzeniania się inwazyjnych gatunków obcych;
• opracowania planów działania dotyczących priorytetowych dróg przedostawania się gatunków;
• stworzenia centralnego rejestru inwazyjnych gatunków obcych;
• zwalczania bądź kontrolowania inwazyjnych gatunków obcych, które znajdą się na liście UE;
• wdrożenia planów działań dotyczących dróg przedostawania się inwazyjnych gatunków obcych.

Projekt POIS.02.04.00-00-0100/16 Opracowanie zasad kontroli i zwalczania inwazyjnych gatunków obcych wraz z przeprowadzeniem pilotażowych działań i edukacją społeczną, jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, Działanie 2.4 „Ochrona przyrody i edukacja ekologiczna”.