Powojnik pnący
Clematis vitalba
fot.: Barbara Tokarska-Guzik
Informacje o gatunku
Powojnik pnący występuje naturalnie w Europie Zachodniej, Środkowej (bez Polski) i Południowej oraz w północno-zachodniej Afryce, Azji Mniejszej, na Krymie i Kaukazie. W Polsce jest gatunkiem obcego pochodzenia występującym w środowisku przyrodniczym i w uprawie, o dużym potencjale do spontanicznej ekspansji. Produkuje liczne niełupki wyposażone w aparat lotny, umożliwiające ich transport przez wiatr na znaczne odległości. Gatunek tworzy bank nasion w postaci przezimowujących niełupek na macierzystych roślinach. Nasiona zachowują przez długi okres dużą siłę i energię kiełkowania. Szybki wzrost pnącza, nawet o 3 m w ciągu roku i zakorzenianie się pędów płożących również sprzyjają rozprzestrzenianiu się i konkurencyjności. Powojnik pnący wspinając się po innych roślinach w krótkim czasie może je „zagłuszać”, ograniczając dostęp światła, ponadto konkuruje o składniki pokarmowe i wodę. W konsekwencji przyczynia się do obniżenia różnorodności florystycznej zajętego przez niego terenu. Powszechnie jest dostępny w handlu, wykorzystywany w ogrodnictwie jako roślina ozdobna do porastania m.in. altan, parkanów i murów oraz jako podkładki dla powojników wielkokwiatowych. Z upraw spontanicznie rozprzestrzenia się na otaczające obszary. Opanowuje zwłaszcza siedliska ruderalne i zaburzone, może przenikać także do siedlisk cennych przyrodniczo. Rośnie zarówno w miejscach wilgotnych, jak i suchych, nasłonecznionych, a także zacienionych. Rozprzestrzeniając się na łąki i pastwiska stanowi potencjalne zagrożenie dla zwierząt gospodarskich, gdyż zawiera toksyny, które mogą powodować zatrucia.
Mapy występowania gatunku:
- mapa występowania gatunku w środowisku przyrodniczym w Polsce w Geoserwisie GDOŚ
- mapa zasięgu gatunku w Polsce (JPG)
- mapa występowania gatunku w krajach Europy (JPG)
Dodatkowe informacje:
Karta Informacyjna Gatunku (PDF)
Analiza Stopnia Inwazyjności Gatunku (PDF)
Analiza Stopnia Inwazyjności Gatunku - EN (PDF)
Zobacz galerię zdjęć gatunku